زاویه دید دوربین مدار بسته یکی از موارد مهم در انتخاب و خرید دوربین مدار بسته، بشمار می آید که باید به آن توجه نمود. زاویه دید دوربین مدار بسته، قسمتی از محیط و سوژه مورد نظر می باشد. زاویه ای که دوربین مدار بسته توانایی دیدن و مشاهده آن را دارد. از دوربین های مدار بسته برای مشاهده و مراقبت و مدیریت محیط های مختلف، استفاده می شود، این دوربین ها در محل مورد نظر بصورت ثابت نصب می شوند. در این مقاله موضوعات زیر را برای شما شرح می دهیم:

زاویه دید چیست و چه تعریفی دارد؟
کیفیت و وضوح تصویر چه مفهومی دارد؟
دوربین مدار بسته WDR چه مشکلی را برطرف می کند؟
لنز در زاویه دید دوربین مداربسته چه تاثیری دارد؟
سویچر در دوربین مدار بسته چه کاربردی دارد؟
تاثیر اندازه حسگر تصویر، در زاویه دید دوربین های مدار بسته چگونه است؟
زاویه دید در مدل های مختلف دوربین مدار بسته، چگونه است؟
بهترین محل و مناسبترین زاویه برای نصب دوربین مدار بسته کدام است؟

زاویه دید چیست و چه تعریفی دارد؟
زاویه دید در مورد چیزی بکار می رود که می تواند اجسام و محیط اطراف را بصورت دیداری ببیند، مانند لنزهای بکار رفته در دوربین ها یا چشم انسان. زاویه دید در واقع میدان دید و اندازه مسافتی از محیط است که یک لنز می تواند پوشش دهد. عدسی چشم انسان، حتی از برترین لنز و دوربین های دنیا، قدرتمندتر و بهتر است، زیرا چشم انسان پیچیده ترین قسمت بدن، پس از عضو مهمی چون مغز بشمار می رود. همچنین چشم انسان تفاوت اساسی با لنزهای ساخت بشر دارد، چشم انسان می تواند به راحتی و سهولت به چپ و راست و اطراف بچرخد، میزان روشنایی تصویر را تنظیم کند یا روی اشیای مختلف در فاصله های متفاوت زوم کند و میدان دید را تغییر دهد.
چشم انسان تصاویری که از محیط دریافت و مشاهده می کند، برای مغز ارسال کرده، سپس مغز انسان تصویر های مرتبط را ویرایش و ساخته و پرداخته کرده و در نهایت یک تصویر خروجی بدست می آید. که سرانجام ما آن تصویر پردازش شده را می بینیم. به همین جهت سیستم چشم انسان بسیار شگفت انگیز و منحصر بفرد است، زیرا آنچه که انسان می بیند نتیجه تصویر بازسازی شده توسط مغز و تغییرات و تنظیماتی است که چشم انسان ایجاد می کند.

کیفیت و وضوح تصویر چه مفهومی دارد؟
کیفیت تصویر به تعداد پیکسل یا نقطه های نوری که تصویر را تشکیل می دهند، بستگی دارد. هرچه تعداد این نقاط بیشتر باشد وضوح و به اصطلاح رزولوشن تصویر، بالاتر خواهد بود. واحد سنجش رزولوشن، نقطه در اینچ (DPI = Dots per Inch) و یا پیکسل در اینچ  (PPI = Pixel per Inch) است.
حداکثر وضوح تصویر دوربین های دیجیتال امروزه، با پیشرفت هایی که داشتند، حدود 20 مگاپیکسل است که هنوز در مقابل سیستم بینایی انسان، بسیار ناچیز شمرده می شود، زیرا اگر چشم سالم یک انسان با فرض داشتن زاویه ای کمتر از 70 درجه در نظر بگیریم، قدرت تصویربرداری آن حدود 50 مگاپیکسل می باشد.
باید توجه داشت که فقط قسمت مرکزی چشم انسان، توانایی دید کامل 10/10 را دارد، یعنی هرچه از قسمت مرکزی تصویر که چشم در حال دیدن است، به اطراف پیش برویم، از قدرت بینایی کاسته خواهد شد و جزئیات کمتری قابل مشاهده است. همچنین مغر و حافظه انسان نمی تواند تصاویر را به صورت نقطه به نقطه یا همان پیکسل به پیکسل به ذهن بسپارد بلکه فقط رنگ بندی و کنتراست و اجزا و قسمت های اصلی تصویر را در حافظه ذخیره می کند.
برای این که یک تصویر در ذهن انسان ثبت شود، چشم ها به طور پی در پی بر روی قسمت های مختلف زوم می کنند که این کار باعث می شود تصویر در حال مشاهده را درک کنیم. چشم انسان تفاوت های دیگری نظیر عدم تقارن در مقابل یک دوربین ساخت بشر دارد، به گونه ای که چشم ها در دیدن جزئیاتی از محیط که زیر خط بینایی اند، نسبت به بالای آن، تشخیص بهتری دارند همچنین دید افقی چشم، هر چه به بینی نزدیک می شود، از توانایی آن در مشاهده جزئیات اطراف، کاسته خواهد شد، اما در دوربین ها چنین چیزی وجود ندارد و دید دوربین دارای تقارن است.
عملکرد چشم ما در شب و فضای تاریک به گونه ای متفاوت عمل می کند، زیرا در این شرایط سلول های دیگری در شبکیه چشم کار تصویربرداری و انتقال آن به مغز را بر عهده دارند، در نور کم چشم انسان تنها به صورت تک فام می بیند و زاویه دید جانبی چشم جزئیات بیشتری نسبت به قسمت مرکزی، ثبت می کند.

دوربین مدار بسته WDR چه مشکلی را برطرف می کند؟
اگر تا به حال از سوژه ای که مابین شما و یک منبع نور مثل خورشید، بوده، فیلم یا عکس گرفته باشید، می دانید تصویر یا فیلم گرفته شده کیفیت مطلوبی نخواهد داشت و چهره اشخاص و جزئیات در آن تاریک و قابل مشاهده نیست. این مشکل زمانی پدید می آید که از دوربین های مدار بسته در مکان های بسته و داخل ساختمان ها استفاده می شود، زیرا در این مکان ها وجود پنجره و باز بود درب ها، سبب بوجود آمدن بازه های مختلف نور می شود به طوری که در یک قسمت نور زیاد و در جایی دیگر نور کمتری وجود دارد.
برای حل این مشکل در دوربین های مدار بسته، مانند دوربین های تحت شبکه، فناوری WDR و یا Wide Dynamic Range اضافه شده است. با این تکنولوژی، دوربین مدار بسته می تواند سطح های مختلف نور را بسته به توانش، در یک سطح تنظیم کند و در آخر شاهد تصویری یک دست باشیم.
در مکان هایی که اختلاف نور زیاد یا سطوح متفاوت نور وجود دارد، بهترین گزینه استفاده از دوربین مدار بسته با قابلیت WDR است، در مقابل درب های ورودی و جاهای سرپوشیده که دارای پنجره زیاد هستند استفاده از WDR به حل مشکل بازه های مختلف نور کمک بزرگی می کند.

لنز در زاویه دید دوربین مداربسته چه تاثیری دارد؟
زاویه دید دوربین مدار بسته، یکی از فاکتور ها و موارد مهم در انتخاب یک دوربین مدار بسته به شمار می آید و این زاویه دید برحسب درجه اندازه گیری می شود. زاویه دید در دوربین های مدار بسته، مختلف است و این مورد به تفاوت و نوع لنز استفاده شده در دوربین مدار بسته، بستگی دارد، بنابراین لازم است پیش از آشنایی بیشتر با زاویه دید در دوربین مدار بسته، با لنز و انواع آن مطالبی را مطالعه کنید.
در دوربین ها، سایز تراشه یا چیپ تصویر بسیار کم و ناچیز است، در نتیجه تصویری که روی تراشه ایجاد می شود، کوچک خواهد بود، لنز ابزاری ست که توسط آن پرتو های نور را روی چیپ تصویر، متمرکز می کند.

در لنز دوربین های مدار بسته، تعدادی عدسی بکار رفته است که نور بازتاب یافته از اجسام و وسایل و اشخاص را از خود عبور داده و بر روی حسگر دوربین متمرکز می کنند، این کار سبب ایجاد تصویر خروجی بر صفحه نمایشگر می شود.

مقدار نور محیط
مقدار نور محیط تاثیر قابل توجهی بر تصویر خروجی دارد، به طوری که هرچه نور محیط بیشتر باشد تصویر بسیار بسیار روشن و سفید است و هرچه میزان نور محیط کم تر باشد، تصویر بدست آمده تاریک تر و سیاه تر به نظر می رسد. اندازه فاصله کانونی لنز، تاثیر زیادی بر میدان یا زاویه دید دوربین مدار بسته دارد، به طوری که هرچه فاصله کانونی در لنز کمتر باشد، زاویه دید دوربین مدار بسته افزایش می یابد. برای مثال در یک دوربین مدار بسته با لنز 6 میلی متر، میدان دید دوربین حدود 60 درجه خواهد بود در حالی که یک لنز 12 میلی متر میدان دید کمتر از 30 درجه دارد.
در واقع می توان گفت هر چه لنز تعبیه شده در دوربین، کوچک تر باشد، زاویه دید گسترده تری قابل مشاهده است و اگر لنز بکار رفته بزرگتر باشد، زاویه دید محدود تر می شود اما می توان عمق و جزئیات بیشتری از سوژه مورد نظر را ببینیم. نکته مهم این که هرچه اندازه فاصله کانونی در لنز کم تر باشد زاویه دید بیشتری در دسترس خواهد بود و به اصطلاح دوربین فضای بیشتری را می بیند و پوشش می دهد. در مقایسه تصویر دو لنز دوربین با فاصله کانونی یکسان، دوربینی با چیپ تصویر کوچکتر، تصویر را نیز با زاویه کمتری نشان می دهد.
اگر زاویه دید در لنز دوربین آنالوگ را بیشتر کنیم، جزئیات کمتری از محیط را می توان ثبت کرد زیرا عمق دید کاهش می یابد و شاهد تصویر گرد تری خواهیم بود. فرمول محاسبه زاویه دید در دوربین های مداربسته به این ترتیب است که، اگر x زاویه دید بر حسب درجه و f فاصله کانونی و نیز h عرض حسگر تصویر بر حسب میلی متر باشد، به این صورت محاسبه می شود:

(X=2Arctan(h/2f

شاید بتوان گفت رایجترین و پرکاربردترین لنز در دوربین مدار بسته، لنز 6.3 میلی متری است که در دوربین مدار بسته با حسگر 1.3 اینچی زاویه دید 70 درجه را فراهم می کند.

لنزهای متفاوتی با قابلیت ها و کارکرد های مختلف در بازار موجود است:

لنزهای ثابت، متغیر و زوم، تفاوت این ها در فاصله کانونی شان است. لنزهای ثابت همان طور که از اسم شان پیداست دارای فاصله کانونی فیکس fix و ثابتی هستند که به همین علت زاویه دید در آنها قابلیت تغییر را نخواهد داشت، همچنین واحد اندازه گیری برای فاصله کانونی بر حسب میلی متر است. در مقابل لنزهای متغیر به دلیل داشتن ویژگی متغیر بودن فاصله کانونی، زاویه دید متغیری هم فراهم می کنند که به صورت خودکار و یا دستی قابل تنظیم هستند. دسته دیگر که به لنزهای زوم معروف هستند دارای موتورهای تعبیه شده ای هستند که قابلیت تنظیم زوم لنز را ایجاد می کنند. لنزی که به چشم ماهی (Fish Eye) مشهور است، این لنز زاویه دید حدودا 360 یا 180 درجه را فراهم می کند، به طوری که محیط اطراف کاملا تحت پوشش و کنترل قرار می گیرد در دوربین های مدار بسته با این نوع لنز، معمولا کیفیت و وضوح تصویر خوبی خواهیم داشت.

سویچر در دوربین مدار بسته چه کاربردی دارد؟
برای اتصال دو یا چند دوربین به یک نمایشگر می توان از سویچر استفاده کرد، برای این منظور دوربین ها را به پورت های ورودی سویچر وصل می کنیم و می توانیم سویچر را در حالت خودکار قرار دهیم، به طوری که تصاویر دوربین های مختلف به صورت گردشی به نمایش در آیند.

تاثیر اندازه حسگر تصویر، در زاویه دید دوربین های مدار بسته چگونه است؟
یکی دیگر از پارامترهای تاثیرگذار در زاویه دید دوربین مدار بسته، اندازه حسگر تصویر می باشد. کار و وظیفه هر دو نوع حسگر تصویر CCD و CMOS تبدیل نور به سیگنال های دیجیتال است، طی این فرایند، دوربین مدار بسته تصاویر و فیلم ها را بر روی صفحه مانیتور به نمایش در می آورد. در واقع قسمت مهم و اصلی هر دوربین مدار بسته، حسگر یا سنسور تصویر تعبیه شده در آن است. حسگر CCD نوع اول و قدیمی سنسور تصویر بوده که به مدارها و تجهیزات الکتریکی دیگر مانند آمپیلی فایر و دیجیتایزر مدار اصلاح نیاز دارد، به این دلیل دوربین هایی که از این مدل حسگر استفاده می کنند اندازه بزرگتری دارند، اما هزینه استفاده از آن ها در گذشته ارزان تر بود؛ در مقابل، تراشه CMOS همه مدارهای لازم را در خود دارد. برتری این حسگر این است که دارای مدار کوچک و مصرف انرژی پایین تری است. از این تراشه در ساخت دوربین های صنعتی استفاده می کنند.
سنسور و یا حسگر CMOS سرعت بیشتری نسبت به تراشه های CCD در خواندن تصویر دارد زیرا در تراشه CMOS، پیکسل ها تک به تک وظیفه انتقال اطلاعات را برعهده دارند و این باعث افزایش سرعت کار می شود. ساخت این حسگرها هزینه کمتری دارد و ساده تر است.

از طرفی حسگر CCD تصاویر با کیفیت بیشتری در محیطی با نور کم ایجاد می کند و حساسیت آن نسبت به تراشه های CMOS، در نور کم بیشتر است، اما نکته مهمتر علاوه بر انتخاب مدل حسگر، اندازه آن است. در واقع هرچه سطح حسگر بزرگتر باشد، تصویر کیفیت بیشتری خواهد داشت. اندازه حسگر در بیشتر دوربین ها به صورت 4x4 میلی متر و یا 6x4 میلی متر می باشد. در نتیجه همیشه اندازه حسگر، پارامتر مهمتری نسبت به نوع آن، در انتخاب دوربین مدار بسته می باشد.

زاویه دید در مدل های مختلف دوربین مدار بسته، چگونه است؟
یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار در زاویه دید دوربین مدار بسته، نوع و مدل دوربین است. دوربین هایی با مدل ها و برندهای متفاوتی تولید و به بازار عرضه می شود، زاویه دید در بعضی از این دوربین ها کمتر و برخی میدان دید بیشتر و گسترده تری را پوشش می دهند. هر کدام از دوربین های مدار بسته ویژگی ها و امتیازاتی دارند که نمی توانیم به طور قطع بگوییم برای مثال، زاویه دید دوربین مدار بسته آنالوگ محدودتر است یا دوربین مدار بسته تحت شبکه زاویه دید گسترده تری را پوشش می دهد، این موضوع به مواردی چون اندازه فاصله کانونی لنز، اندازه حسگر تصویر بستگی دارد.
در انتخاب دوربین اگر هدف از نصب آن، نظارت جزئیات بیشتر محیط است، می توان از دوربین های مدار بسته با زاویه دید کمتر استفاده کرد و برعکس اگر نیاز به کنترل محدوده و فضای گسترده تری از محیط داریم، می توان از دوربین های مدار بسته با زاویه دید بیشتر استفاده کنیم.

بهترین محل و مناسبترین زاویه برای نصب دوربین مدار بسته کدام است؟
در انتخاب مناسبترین محل برای نصب دوربین مدار بسته باید توجه داشت که دوربین را در جایی قرار دهیم که مانعی در مقابل آن وجود نداشته باشد همچنین توجه کنیم که نور زیاد بر کیفیت تصویر تاثیر گذار است و وضوح آن را کاهش می دهد. بهتر است که دوربین مدار بسته، پشت به نور نصب شده و مکانی را که نور آن را روشن می کند، تصویربرداری کند. برای تصویربرداری بهتر و وضوح بالا، نور و شدت آن تاثیر بالایی خواهد داشت. همچنین می توان برای حل این مشکل از تکنولوژی WDR استفاده کرد که پیش تر به آن اشاره شد.
همچنین اگر مانعی جلوی دوربین باشد، بر زاویه دید دوربین مدار بسته، تاثیرگذار خواهد بود و میدان دید کمتری را پوشش می دهد. لنز یکی از اجزای تشکیل دهنده دوربین مدار بسته است، تفاوت لنز دوربین های مختلف در فاصله کانونی آن است، در نتیجه زوایای دید متفاوتی ارایه می دهند، برای اهداف نظارتی بهتر است از دوربین های با زاویه دید بالا استفاده کرد، از دوربین های با لنز زوم می توان برای کاربردهای امنیتی استفاده کرد که این دوربین ها را در ارتفاع بالاتر قرار می دهند.
همچنین باید توجه کرد که دوربین ها و تجهیزات آن مانند دستگاه ضبط و کابل ها را باید در جاهایی نصب کنیم که از دسترسی افراد غیر مجاز، دور باشند یا برای محافظت از روکش و ابزارهای امنیتی استفاده کنیم. بهتر است دوربین های مدار بسته را طوری نصب کنیم که علاوه بر دور از دسترس بودن، توجه افراد را جلب کنند، زیرا این کار اثر بازدارنده در ارتکاب به جرم دارد و باعث پیشگیری از وقوع جرم می شود.

در پایان باید توجه داشت که مکانی که می خواهیم در آن دوربین مدار بسته نصب کنیم، از دید قوانین کشور مشکلی نداشته باشد زیرا گاهی اوقات چنین مواردی به صورت ناخواسته، سبب وقوع جرم شده و نصب دوربین مدار بسته در این مکان ها نقض قانون شمرده می شود.
 

برای مشاوره رایگان و یا خرید محصولات با مشاوران ما تماس بگیرید.